De retour sur la route des vins…

Tien bezoeken

Donderdag 9 juli om half tien is het zover: voor het eerst sinds februari weer op wijnpad… De route naar de Bourgogne kennen we na 35 jaar wel uit ons hoofd. Saai: Luxembourg, Nancy, Metz, Dijon, Beaune, de drukte onderweg valt tegen, maar is niets vergeleken met wat er ons zaterdag te wachten staat. Eind van de middag zitten we – in de schaduw, het is 32 graden –  op terrasje in Corona-stil (uitgestorven is het niet het juiste woord hier) Pommard aan een glas monthélie blanc. Nog 10 minuutjes omhoog naar vaste pleisterplaats La Combotte in de Hautes-Côtes. Altijd nét iets koeler, meer geventileerd hier op 500 meter, weldadig stil en schoon bovendien.

De volgende ochtend om 9.30 bij Jacques Carillon in Puligny om 2018 op fles (uit Coravin) en 2019 van het vat te proeven. Hij houdt zich keurig (we hadden van hem niet anders verwacht) aan alle regels. Hij mondkapje om, we proeven boven, niet in de kelder, we krijgen ieder een eigen kartonnen spuugbakje. Ruime oogst 2018 toont zich uitermate toegankelijk ondanks de recente botteling. De villages is eigenlijk nu al lekker….We krijgen dit najaar nog wat binnen. Bij de 1ers crus is Le Champ Canet het meest open, steelt Les Perrières de show, heeft Les Réferts de meeste lengte. In 2019 kleine oogst na slechte vruchtzetting en droogte in de zomer, rijke, massieve wijnen, redelijk fors in de alcohol, kruidig en met her en der zelfs wat exotisch fruit.

Op naar Jean-François en Sophie Germain, ook les bureaux en opslag bevinden zich nu bij de kelder tussen de wijngaarden van de bourgogne blanc en rouge. Na 34 jaar niet meer aanbellen op 2, Rue des Forges dus, les parents willen er nu in rust van hun oude dag kunnen genieten. J-F is minder voorzichtig dan Carillon, hij maakt zich niet zo’n zorgen om het virus, we moeten wat weerstand opbouwen, schertst ie. We gaan gewoon met zijn drietjes in het koele ondergrondse de jaarlijkse vatendans maken. In 2019 heeft hij 50% minder rood en 35% minder wit gemaakt… Het lijkt hem niet te deren. We proeven alles, net als in 2018: verbluffend goed en gul, rood is zelfs beter, want geconcentreerder. Uitschieters: de aligoté in al zijn eenvoud; de Chevalières met prachtige fraîcheur; chassagne Morgéot; meursault Perrières. Bij de rouges springen de ‘gewone’ bourgogne en Clos des Mouches er (nu) uit. We lunchen met de hele familie in hun midden in La Barre-wijngaard gelegen huis, waarbij nog een fles aristocratisch verfijnde Beaune Bressandes 2018 (komt dit najaar)en een zich langzaam ontvouwende Chassagne Morgéot 2014 open gaat.

Dan is het nog een uur rijden (en zoeken op het laatst…) om in de kelder van Sébastien en Delphine Boisseau in Bray, hoge uithoek van de Mâconnais te belanden. Hoe anders daar de ontvangst… Rommelig, met teveel mensen in kleine kelder, weinig echte aandacht of antwoord op onze vragen. De wijnen zijn goed, maar de vonk springt niet echt over, we steken weinig nieuws op. Dommage, het was een flinke omweg.

Zaterdag 11 juli hebben we op weg naar het zuiden Clusel net voorbij Lyon en Combier vlak voor Valence op het program. Het laatste waar we rekening mee hebben gehouden is een soort van zwarte zaterdag op de weg…, veel Fransen blijken met feestdag 14 juillet op dinsdag een lang weekend, of zelfs hele week vakantie genomen te hebben. Als we oostelijk langs Lyon ploeteren, horen we op de radio dat je er nu vijf (in plaats van twee) uur erover doet om van Lyon bij Orange te geraken. Er zijn ook nog wat ongelukken gebeurd, navigatie-app Waze gidst ons over de meeste vreemde sluipweggetjes, onder, over, langs en tenslotte weer óp de A7…. Even voorbij Vienne, vlak voor geplande aankomst bij Clusel-Roch gaat het mis, de borden boven de weg gebieden hier la sortie Ampuis te nemen, probleem: er zijn maar twee tolpoortjes. De tijd tikt weg, Clusel gaan we niet meer redden, over de laatste 2 km doen we ruim een uur. Als we eenmaal door de poortjes zijn, maar even bijkomen  met een sandwich aan de oever van de verrassend blauwe Rhône.

Ondertussen contact met David Combier, waar we om 14.00 hebben afgesproken, dat wordt ook later. Verdere vertraging blijkt mee te vallen, Waze doet wederom nuttig werk, om kwart voor drie arriveren we in Pont de L’Isere, net voorbij Tain l’Hermitage. We proeven in proeflokaaltje alleen de wijnen op fles, beide witte crozes 2019 zijn zacht en verleidelijk met luxueus mondgevoel. Niet goedkoop maar om het maar even te relativeren: een simpele bourgogne blanc is duurder! Ondertussen zijn stel Zwitserse klanten gearriveerd om hun kofferbak te vullen, en kijk daar komt trotse papa Laurent om de hoek, we kennen elkaar al sinds 1992. Biopionier Laurent (hoewel pas 55) is zijn eigenhandig opgebouwde prachtdomein geleidelijk over aan het dragen aan fils David (kelder) en Julien (wijngaarden). Hij zelf is bezig de hele appellation Crozes ‘biologisch’ te krijgen, de machtige coöperatie van Tain is al om, nu nog een paar conservatieve kleine producenten zo ver krijgen. Alle rouges zijn weer schoonheden, verzorgd, krokant in het fruit, zacht en verfijnd van smaak. Nieuw is een soort basiscuvée van syrah uit de noordelijke Ardèche opgevoed op betonnen eieren. Niet diepgaand, wel hoogst verleidelijk…

Rond half vijf door naar het zuiden, naar eindbestemming Le Barroux aan de voet van de Mont Ventoux. Op de A7 staat het nog steeds vast, dus we Wazen en kronkelen wat oostelijker door de Drôme, om via Crest bij Valréas de Vaucluse in te rijden, en na Vaison-la-Romaine, Malaucène bij ons fijne ‘kuuroord’ Champaga te arriveren.

Daar: bijna een week vrij…! Met wel elke dag een wijnbezoek, dat spreekt. Het is de dagen daar wennen met boodschappen doen, op terrasje zitten, uit eten gaan. Mondmaskers veelal (weer) verplicht, maar lang niet systematisch, de eerste dagen, rond en op le 14 juillet is het nog druk, daarna overal soms unheimisch leeg: geen Nederlanders, geen Duitsers, geen Belgen, alleen wat Franse fietsers en her en der een gezinnetje. Normaal komen we hier al jaren niet meer in juli vanwege alle toeristen ….

De wijnbezoeken daar:

Onze gastvrouw Brigitte d’Ollone tipt ons om naar ami Philippe Gimel in Malaucène te gaan, ze laat ons artikel in Decanter over de (wijnen van de) Ventoux lezen, waarin de loftrompet wordt gestoken over zijn domaine Saint-Jean du Barroux. Et pourquoi pas, denken we, we hebben toch vakantie en vooralsnog zeeën van tijd. Het wordt een ontzettend leuk, instructief drie uur durend bezoek, geleid door jonge ex-sommelier Baptiste, de rechterhand van Philippe. Mooie, tamelijk vrij massieve wijnen, met goede fraîcheur in de finale. Niet per se ónze smaak, maar wel heel goed en consistent, we kopen een paar flessen om ze in onze chambre nog eens terug te proeven. Wijnen zijn in Nederland verkrijgbaar bij Rhone Value Wines.

Ook gaan we langs Marie-Sophie Jullien, de zeven jaar jongere zus van Thomas van Ferme Saint-Martin. Zij heeft met haar man Thomas (oenoloog) sinds vorig jaar een eigen domein aan de zuidkant van de Ventoux bij Mormoiron: La Combe au Mas, ze heeft ons gevraagd om eerste jaargang te komen proeven. Prettige, toegankelijke wijnen, op de grens van vins nature, met name de twee witte bekoren, bij rood is gekozen voor vroeg oogsten, en dat proef je, wel mooi fris in zijn fruit, maar in de finale licht vegetaal, nét niet diepgaand. Niettemin: chapeau voor een eerste oogst. Tom Broekhuizen van Terroirwijn heeft al wat wit en rosé bij ze besteld.

Op woensdag gaan we langs broer Thomas, op Ferme Saint-Martin zelf. Thomas ziet er wat vermoeid uit…. door al het corona-gedoe (gelukkig hebben de cavistes à Paris de wegvallende export gecompenseerd), twijfels over de grootte van het domein, papa Guy is nu (pas 59, maar kan omdat hij op zijn 16^e is begonnen met werken) met pensioen, Guy werkt nog wel mee, maar alleen als hij er zin in heeft… Vrouw Sophie, heeft het druk met de verkoop en het proeven in de caveau; de twee jonge kinderen; de tijdrovende administratieve rompslomp; ze organiseert ook allerlei culturele evenementen op het domein. In feite groeit het Thomas een beetje boven zijn hoofd, en zou hij het liefst het domein kleiner willen, maar vertel dat maar eens aan je vader die dat helemaal zelf heeft opgebouwd, ook heeft Thomas zichtbaar last van de getroebleerde relatie met zijn zus, en dat de ouders dit soort problemen altijd onder tafel vegen.

We proeven eerst lekker buiten met als altijd daar een ongeëvenaard mooi uitzicht op de Mont Ventoux, de wijnen op fles. Eerst beide witte, Carlina 18 en Austral 17, geweldige wijnen, onderschat vinden wij, de schilinweking geeft ze een perfecte bite voor bij de vegetarische keuken. Dan volgen de rouges: Ventoux Sur le fil (op het fruit), La Gérine (gul), Les Romanins (compact, helft oogst in 2019), de superbe Sur le Caillou (elegant), Terrres Jaunes 2018 (nog robuust), geurige Costancia (veel syrah van 500m hoog) en uit 2017 de indrukwekkende (want veel verfijnder dan vroeger) topcuvée Le Saint-Martin van 80+ grenache. Thomas vertelt dat op het etiket voortaan staat: ‘bevat geen sulfieten’. Niet legaal (denken wij), gedurfd zeker, als je weet dat druiven tijdens de gisting altijd wat sulfiet produceren. Hij heeft de afgelopen jaren steeds zijn wijnen na botteling laten analyseren, en deze kwamen nooit boven de grens van 10 mg uit. Sowieso tijd voor een proefdoos Ferme Saint-Martin in de gids! Dan gaan we nog half uurtje de kelder in om alle nog niet gebottelde cuvées uit 2019 te proeven.

Donderdag is Gigondas-dag… Marc loopt eerst in kleine twee uur door de Dentelles de Montmirail via La Roque d’Alric, Lafare naar Beaumes-de-Venise, waar Tjits hem om 10.30 oppikt. Ook in het bij toeristen zo geliefde Beaumes een merkwaardige rust (terras is leeg), met tegelijk ook die schichtige , masker op, masker af onrust in de smalle straatjes. Eind ochtend bij La Roubine in Gigondas, Eric Ughetto zelf kan niet, iets met een kapotte tractor of zo, maar eega Sophie ontvangt ons in het kleine proeflokaaltje in het dorp zelf. Zij is na Jacques Carillon, de eerste die weer keurig alle protocollen in acht neemt. Veel is er niet te proeven, ze maken maar een paar wijnen…

De witte sablet is een leuke curiositeit. Rood is hier niet voor de zomer….: onder de 15% zitten ze niet. Sablet 2018 charmeert direct, gul omarmend zacht, kruidig, rijk maar net niet zwaar, de vacqueyras toont zich stuk gereserveerder, wel veel garriques in de smaak, de gigondas combineert die twee: ongelooflijk rijk en rijp (ze plukken altijd het laatst van de hele appellation), aroma’s van kirch, chocola, tijm, zwarte peper… Ze raadt ons het restaurantje A l’Ombre des Dentelles aan het eind van het dorp aan voor de lunch. Goede tip! Prettige bediening, de lekkerste gefrituurde aardappelschijfjes (bij de salade) ooit, milde prijzen, ook voor de wijnen (€ 2,- voor glas sablet blanc La Roubine). We komen terug.

Nog een tip voor wie daar binnenkort of volgend jaar in de buurt is: wijnbistro Vin Ensèn in Caromb, we aten er twee keer, prachtige selectie streekwijnen, waarvan vijftien ook per glas, deskundig advies eenvoudig maar goed eten, reserveren (vraag om tafel terras aan achterkant met uitzicht op Dentelles) noodzakelijk. Lunchen (niet geprobeerd) voor een fooi.

Zaterdag alweer la fin du voyage, la fin de la chanson…. Bijna dan…, op de terugweg eerst gelijk naar La Cabotte, om eind van de middag nog bij Thomas Pico in Courgis (Chablis) te proeven. Bij La Cabotte in het immer stille Massif d’Uchaux wacht Eric Plumet ons op, Marie-Pierre past op de kleinkinderen. Ook hij ziet er wat zorgelijk en moe uit, hij vertelt hoe vreemd het was tijdens de confinement door de desolate dorpjes hier te rijden, zelfs in Orange vertoonde niemand op straat, boeren mochten wel op het land werken, voor de rest zat iedereen thuis opgesloten. Ze hebben de crisis (geen export) overleefd door de chateauneuf 2018 en vrac (bulk) te verkopen en veel aan landelijke bio-supermarktketen Biocoop te leveren. La Colline Blanc 2019 is daardoor al op, spijtig, onze eigen schuld, hadden we maar een reservering moeten doen.

Colline Rouge 2019 is nog erg pril (gelukkig hebben we nog even 2018), zit strak in het pak, wel mooi fruit, heeft nog paar maandjes nodig. Massif d’Uchaux 2018 daarentegen is super verleidelijk, eigenlijk om voor de nog altijd gedrongen 2017 te drinken: peperig, volop framboos, sappig, syrah (hoewel maar 33%) getypeerd. Châteauneuf-du-pape 2016 lijkt wat vermoeid, de 2017 is ondanks zijn rijkdom, stuk energieker.

Even later, het is rond midi, blijkt het op de A7 noordwaarts ook lastig rijden, veel terugkerend vakantieverkeer, na Lyon klaart het op en we arriveren keurig om 17.30 bij jonge held Thomas Pico van Pattes Loup. Die, het wordt eentonig, ook in de touwen lijkt te hangen, wallen onder de ogen, continu bijna in slaap vallend. Zijn gezin gaat deze week naar Corsica, hij moet blijven doorwerken, het valt hem allemaal zwaar, de verantwoordelijkheid voor tien man personeel, de nog altijd gespannen verhouding met zijn vader, het ternauwernood voorkomen van breuk in zijn relatie. Hij is er ontwapend openhartig over, is verbaasd om te horen dat wij elkaar veertig jaar kennen en dat Marc de 60 al ruim is gepasseerd, dat Vinoblesse volgend jaar –si tout va bien– vijfendertig jaar bestaat…. We proeven de (gewone) chablis 2018 (royaal en makkelijk) en 2017 (klassieker, meer concentratie) naast elkaar. Voortaan staat het sulfietgehalte keurig exact op het etiket vermeld, zoals bij onze Cantina di Torra (Corsica). Zou standaard moeten worden, alleen de (verplichte) vermelding ‘bevat sulfieten’ is in feite desinformatie in stand gehouden in belang van sulfietgrootgebruikers (zie ook de nonsens, desinformatie hierover in de laatste Allerhande)… Vervolgens passeren Vaillons 2018, Butteaux 2016, Butteaux 2017 en Beauregard 2017 de revue: wat een wijnen, en met een drinkbaarheid en natuurlijkheid die we graag in meer (alle?) witte bourgognes zouden willen zien…!

In de kelder maken we een nog een rondje langs de diverse 2019’s, kleine oogst maar een goede, solide ondanks de warmterecords van augustus.. Het eten in de bistrot van Hostellerie des Clos is matig, de bediening retro arrogant en slordig. Maar we zitten heerlijk buiten en genieten van de fles Beauregard 2017 die Thomas voor bij het eten mee heeft gegeven en we slapen goed in de mooie, ruime chambre d’hôtes van mama Pico (Faubourg-Saint_Pierre) midden in Chablis tegenover de Hostellerie. De volgend ochtend nog even gemaskerd naar de marché en hups naar huis waar ons drukke dagen (gids schrijven, SKAL controle, Jessica drie weken op vakantie…) wachten.